به نظر من قبل از پرداختن به این سوال و یافتن راه حل، ابتدا بایستی به تحلیل صورت مسئله بپردازیم. همچنین قبل از مشخص نمودن سازمانی برای سرپرستی و صدور مجوز خانه‌مسافر به این موضوع بپردازیم که آیا اساساً صدور مجوز فعالیت برای چنین کسب و کارهایی لازم است یا خیر!
موضوع مطرح شده قرار است پاسخگوی چه نیازی باشد، چه عارضه یا معضلی از خانه‌های مسافر یا سایر اقامتگاه‌های گردشگری را مرتفع خواهد کرد و صدور مجوز، کنترل، نظارت و قرار گرفتن تحت تکفل یک سازمان بر اساس کدام الگوی موفق و برنامه کارشناسی شده، انجام خواهد شد؟
آیا اهداف یاد شده قرار است به بهبود عملکرد و بالا رفتن کیفیت خدمات و کارایی خانه‌های مسافر کمک کند یا فعالیت آنها را محدود نماید؟
آیا اهداف یاد شده سهولت در شروع به کسب و کار را برای خانه‌های مسافر تسهیل می‌کند یا فرایند آن را پیچیده‌تر و محدود می‌سازد؟
لزوم اخذ مجوز برای کسب و کارهایی که در حوزه خدمات عمومی فعالیت می‌کنند، چیست؟
مجوزهای صادر شده توسط سازمانها و وزارتخانه‌های مختلف طی چهار دهه گذشته تا چه حد در ساماندهی، تثبیت و رشد ضابطه‌مند مشاغل در حوزه‌های مختلف، مفید بوده‌اند؟
نقش و نتیجه عملکرد نظارتی اینگونه سازمانها در رشد، توسعه و ایجاد فضای رقابت سالم اقتصادی مبتنی بر اقتصاد آزاد، چگونه بوده است؟
تصدی‌گری در صدور مجوز، فراهم آورنده فضای رانت و محدودیت در رقابت سالم است. نمونه‌های متعددی را می‌توان مثال زد که سازمان مطبوع به بهانه‌های مختلف مانع صدور مجوز برای سرمایه‌گذاری جدید شده است که فارغ از دلیل آن، مغایر با شرایط فعالیت در اقتصاد آزاد است.
کشورهای موفق در صنعت توریسم با اقامتگاه‌هایی در این سطح چگونه رفتار می‌کنند؟
خاطرنشان می‌سازم که شروع چنین فعالیت‌هایی در کشورهایی که در رتبه‌بندی سهولت کسب و کار جهانی “Ease of Business” در سطوح بالا قرار دارند از جمله گرجستان، نیاز به کسب مجوز از هیچ سازمانی ندارد و کارآفرین و سرمایه‌گذار تنها ملزم به اخذ کد اقتصادی یا ثبت شرکت و رعایت الزامات و استانداردهای تعریف شده از طرف سازمان‌های ناظر بر عملکرد مانند سازمان بهداشت می‌باشند. حتی تائید هویت اینگونه اقامتگاه‌ها توسط مراجعی مانند TripAdvisor و Airbnb صورت می‌گیرد که هیچگونه وابستگی دولتی و رسمی ندارند و به مرور اعتبار خود را در جامعه کسب کرده‌اند.
چنانچه مطلع هستید، ارزیابی عملکرد و خدمات در اینگونه مراجع به بهترین نحو و به صورت خودجوش از طریق نظرسنجی و اشتراک‌گذاری تجربه گردشگران و استفاده‌کنندگان خدمات در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی و تخصصی صورت می‌گیرد.
آخرین و مهمترین سوال اینکه نقش صاحبان مشاغل خانه مسافر در نظرسنجی و تصمیم‌گیری چیست؟
پیشنهاد بنده این است که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به جای صدور مجوز، نظارت و کنترل، سامانه‌ای ایجاد کند تا صاحبان مشاغل و فعالان حوزه خانه‌مسافر اطلاعات خود را به صورت داوطلبانه برای احراز هویت و صحه‌گذاری و ثبت سابقه جهت ارزیابی و اعتبارسنجی در آن قرار دهند. در این صورت گردشگران در صورت نیاز می‌توانند برای اطمینان و آگاهی از سوابق به آن مراجعه نمایند.
از سوی دیگر این سازمان برای بالابردن سطح کیفی خدمات اقامتگاه‌های کوچک و خانه‌های مسافر، مسئولیت کارشناسی، تحقیق، عارضه‌یابی، ارائه راهکار و آموزش را بر عهده گیرد و امکان گردش آزاد اطلاعات، ارائه آمار و اطلاعات دقیق از وقایع و فعالیت‌های انجام شده در این حوزه را برای فعالان و سرمایه‌گذاران این بخش فراهم آورد.
داریوش وطن‌پور - فعال اقتصادی
انگلیسی
