گردشگری از دسته صنایع رو به رشدی است که اثرات زیست محیطی سنگینی بر زمین میگذارد. این امر متعاقباً رویکرد به گردشگری و تأثیر آن در مقیاس جهانی را تغییر میدهد با تبدیل شدن رویکرد توسعه پایدار و مسائل زیست محیطی به ارزشهای مهم جهانی شرکتها به سمت تدوین سیاستهای جدید برای هماهنگ کردن گردشگری و محیط زیست از طریق شیوه های پایدار میروند امروزه بیشتر صنایع و کسب و کارها تمایل دارند که پایداری و شیوه های سبز را در بخش اجرایی خود در نظر بگیرند بخش گردشگری نیز از این قاعده مستثنی نیست.
ساخت و ساز در کشور ایران با توجه به اقلیم های متنوعی که در این منطقه وجود دارد نیازمند توجه به عوامل محیط زیستی خاصی است. این عوامل شامل اقلیم آب و هوا خاک و منابع طبیعی میشوند. همچنین تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین نیز به عنوان چالشهای اضافی در این زمینه مطرح میشوند.
یکی از تاثیرات اصلی تغییرات اقلیمی بر ساخت و ساز خشکسالی است خشکسالی میتواند منابع آب آشامیدنی را کاهش داده و باعث کاهش تأمین آب مورد نیاز برای ساخت و ساز شود؛ بنابراین در طراحی و اجرای یک هتل استراتژیهای صرفه جویی در مصرف آب میتوانند مورد توجه قرار گیرند مانند استفاده از تجهیزات صرفه جویی در مصرف آب احداث سیستمهای جمع آوری آب باران و استفاده مجدد از آب قابل استفاده برای منابع غیر ضروری مانند آبیاری محیط های سبز آتش سوزی جنگلها نیز یکی دیگر از مشکلات زیست محیطی است که تأثیر قابل توجهی بر صنعت گردشگری دارد. این بحران که روز به روز در ایران گسترده تر میشود نیز مساله مهمی است که باید در نظر گرفته شود. برای حفاظت از منابع طبیعی و جلوگیری از آتش سوزی در طراحی هتل میتوان از مصالح مقاوم تر در برابر آتش و تجهیزات ایمنی استفاده کرد. همچنین باید دقت شود که هتل در محلی قرار گیرد که در معرض خطر آتش سوزی جنگلی نباشد.
تغییر بافت گیاهی و جانوری نیز میتواند از عوامل مهمی باشد که بر صنعت گردشگری تأثیر میگذارند. در طراحی و اجرای هتل باید به حفظ و حراست از مناظر طبیعی و جانوران محلی توجه شود برنامه ریزی منطقه ای و استفاده از مصالح محلی سازگار با اقلیم و قابل بازیافت در ساخت و ساز میتواند به حفظ تنوع زیستی کمک کند.
در نهایت استراتژیهای سازگار با محیط زیست در مراحل ساخت و اجرای یک هتل میتوانند آن را به یک هتل سبز تبدیل کنند. استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند نور خورشید و انرژی باد استفاده از تجهیزات صرفه جویی در مصرف انرژی ایجاد سیستمهای بازیافت و مدیریت پسماندها استفاده از مصالح سازگار با محیط زیست و قابل بازیافت در ساختمان میتوانند برای ایجاد یک هتل سبز مؤثر باشند.
هتل سبز
این مفهوم بر اصولی مانند کاهش تاثیرات منفی بر محیط زیست حفاظت از منابع طبیعی، کاهش مصرف انرژی و آب استفاده از منابع تجدیدپذیر بهره وری از طریق استفاده بهینه از منابع و مدیریت پسماند تمرکز دارد. با افزایش آگاهی جامعه نسبت به مسائل زیست محیطی و نگرانیهای مربوط به تغییرات آب و هوا و انتشار گازهای گلخانه ای روند ساخت هتلهای سبز به عنوان یک سرمایه گذاری هوشمندانه در دنیای مدرن رو به گسترش است. هتلهای سبز از تکنولوژیهای نوین برای صرفه جویی در مصرف انرژی و آب استفاده میکنند
همچنین استفاده از منابع تجدیدپذیر همچون انرژی خورشیدی و باد را ترویج میکنند.
با ساخت یک هتل سبز علاوه بر کاهش تاثیرات منفی بر محیط زیست این واحدها به عنوان نقطه جذب گردشگرانی که به دنبال تجربه ارزشمندی در زمینه گردشگری پایدار هستند شناخته شده اند. هتل های سبز می توانند به عنوان یک مزیت رقابتی در بازار جهانی گردشگری عمل کنند زیرا تقاضا برای این نوع اقامتگاه ها در حال افزایش است.
هتل های سبز هم در هزینه ها صرفه جویی میکنند و هم در بلند مدت برای جامعه محلی آسیب زا نیستند. هزینه های عملیاتی ساختمانهای سبز معمولاً به طور متوسط بین ۲۳ تا ۲۸ درصد از ساختمانهای معمولی کمتر است. این صرفه جویی های عملیاتی ناشی از استفاده بهینه از انرژیهای تجدیدپذیر و صرفه جویی در مصرف آب است.
هتل های سبز به کنترل و گزارش دهی انتشار کربن گازهای گلخانه ای نیاز دارند تا تصویر برند سبز را حفظ کنند.
از آنجایی که اولین قدم برای سازگاری یک هتل با محیط زیست در مرحله ساخت و ساز ساختمان است دریافت گواهینامه بین المللی LEED در جهان برای سازندگان هتل اولین قدم محسوب میشود. سیستم رتبه بندی LEED دارای هفت حوزه تمرکز است. این حوزه ها شامل سایتهای پایدار بهره وری آب انرژی مواد و منابع کیفیت محیط داخلی نوآوری در فرآیند طراحی و اولویت منطقه ای میشود. در مرحله ساخت و ساز هتلهای سبز توجه به حفظ حیات گیاهی و جانوری و حفاظت از تنوع زیستی بسیار مهم است. طراحی هتل باید به گونه ای باشد که به اکوسیستمهای خارج از سایت متصل شود. در واقع هدف اصلی در اینجا این است که هتل با محیط طبیعی اطرافش هماهنگ شود و تأثیر مخربی بر روی آن نداشته باشد.
برخی از راهکارها و مباحث کلیدی که در طراحی هتلهای مورد توجه قرار میگیرند عبارتند از:
* انتخاب محل مناسب: انتخاب یک محل که بتواند با اکوسیستمهای محیطی تعامل داشته باشد و از منابع طبیعی موجود در آن بهره برداری کند بسیار مهم است. این محل باید امکان دسترسی به منابع طبیعی مثل منابع آب منابع انرژی تجدیدپذیر و فضاهای سبز را فراهم کند.
* طراحی باغات و فضاهای سبز: در طراحی هتل باید به ایجاد فضاهای سبز و باغات توجه بیشتری کرد. این فضاها میتوانند به عنوان بستری برای گونه های مختلف گیاهی و جانوری عمل کنند و دسترسی آنها را به منابع غذایی و امکانات ضروری دیگر فراهم سازند.
* استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر: در ساخت و ساز هتلهای سبز استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند خورشید و باد بسیار مهم است نصب پنلهای خورشیدی توربینهای بادی و سیستم های تولید انرژی خورشیدی میتواند به کاهش استفاده از سوختهای فسیلی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کمک کند.
* سیستم مدیریت پسماند: در هتلهای سبز مدیریت پسماندها بسیار مهم است باید در نظر گرفت که پسماندها به طور مستقیم به محیط زیست اطراف تأثیر میگذارند برنامه های جدی برای بازیافت کمک به کاهش مصرف و استفاده مؤثر از منابع باید در نظر گرفته شود.
* استفاده از مصارف آب پایین: فراهم آوردن سیستمهای مدیریت مصرف آب پایین نیز از جمله اقدامات مهم در طراحی هتلهای سبز است. این شامل استفاده از تجهیزات صرفه جویی در مصرف آب مانند سیستم های صرفه جویی در آب شیرین کردن استفاده از سیستمهای جمع آوری آب باران و استفاده مؤثر از منابع آب قابل استفاده محلی میشود.
* استفاده از مواد ساختمانی پایدار: در ساخت هتلهای سبز استفاده از مواد ساختمانی پایدار و با کمترین تأثیر زیست محیطی اهمیت دارد این شامل استفاده از مواد بازیافت پذیر مواد ساختمانی با کمترین انتشار گازهای گلخانه ای و مواد با کارایی انرژی بالا است.
* طراحی هوشمند: استفاده از سیستمهای هوشمند در طراحی هتلهای سبز میتواند به بهبود کارایی انرژی و مدیریت بهینه منابع کمک کند این شامل استفاده از سیستمهای خودکار کنترل دما نورپردازی هوشمند و سیستمهای مدیریت هوشمند مصرف انرژی است.
با در نظر گرفتن یک چشم انداز ۳۶۰ درجه میتوانیم اثرات زیست محیطی فاز ساخت و ساز را کاهش دهیم و در عین حال پایداری طولانی مدت را جهت کاربری هتل ارائه کنیم پیش از اجرای هر پروژه ای باید پژوهشی صورت گیرد تا مشخص شود مثلاً چه عناصری را برای کاهش اتلاف آب و انرژی بهبود کیفیت هوا و محافظت از مهمانان و ساکنان اطراف در برابر سر و صدای زیاد باید در نظر بگیرند؟ به طور مثال عایق کاری دیوار یکی از کارهایی است که مصرف انرژی را هم برای گرمایش و هم برای خنک کردن هتل کاهش میدهد، در حالی که به طور همزمان صدا را نیز کنترل میکند.
در حالی که هتل سبز یک نام تأیید شده یا کنترل شده نیست نشان دادن تعهد فعال به محیط زیست به مهمانان احتمالاً منجر به بهبود شهرت برند میشود هتلهای سبز مسئولیتهای شرکتی و اجتماعی خود را در قبال جامعه محلی پذیرفته اند و برای ترویج این ارزشها در جوامع خود سخت تلاش میکنند. به عنوان نمونه هتل پروکسیمیتی که در سال ۲۰۰۷ به عنوان سبزترین هتل آمریکا شناخته شد در منطقه تاریخی گرینزبورو کارولینای شمالی واقع شده است. ۹۰ درصد فولاد مورد استفاده برای ساخت این هتل از مواد بازیافتی پس از مصرف به دست آمده است. این هتل با بیش از صد پنل خورشیدی ۷۵ درصد زباله های خود را بازیافت میکند و دارای گواهی پلاتین LEED است.
گواهینامه LEED چیست؟
گواهینامه LEED به معنای Leadership in Energy and Environmental Design است. این یک سیستم رتبه بندی است که توسط شورای سبز ساختمانی ایالات متحده (USGBC) ایجاد و اداره می شود. هدف اصلی
گواهینامه LEED تشویق به طراحی ساخت و عملکرد ساختمانها و پروژه های سبز است.
گواهینامه LEED با استفاده از سنجه های مختلف امتیازاتی را به ساختمانها و پروژه ها در زمینه های محیط زیستی انرژی منابع طبیعی کیفیت داخلی و سایر جوانب پایدار میدهد این سیستم بر اساس معیارهای مشخصی برای هر زمینه امتیازاتی به ساختمانها اختصاص میدهد و در نهایت گواهینامه LEED را به ساختمانها و پروژه هایی که موفق به کسب امتیاز کافی شده اند اعطا میکند.
گواهینامه LEED به عنوان یک نشان از عملکرد پایدار ساختمان به تأیید میزان تلاش ساختمان در جهت کاهش
مصرف انرژی مدیریت بهینه منابع بهبود کیفیت هوای داخلی و حفاظت از محیط زیست می پردازد. استفاده از گواهینامه LEED ، به ساختمان داران و توسعه دهندگان امکان میدهد تا به شکل مستند و قابل اعتمادی اعلام کنند که ساختمانها و پروژه هایشان با استانداردهای محیط زیستی و پایدار سازگار هستند ایالات متحده آمریکا، کانادا استرالیا اروپا از جمله کشورهایی هستند که LEED را به طور گسترده اجرا کرده و از آن به عنوان یک استاندارد قابل قبول استفاده میکنند.
در بسیاری از کشورها هتلها نیز به دنبال دریافت گواهینامه LEED هستند تا به عنوان نمونه هایی از ساختمانهای سبز و پایدار شناخته شوند این گواهینامه نشان میدهد که هتلها در طراحی، ساخت و عملکرد خود از رویکردهای پایدار استفاده کرده اند و تعهد قابل توجهی به عملکرد زیست محیطی دارند. ساخت و ساز یک هتل سبز یا هتل دوستدار محیط زیست به معنای ایجاد یک ساختمان هتل با تمرکز بر استفاده بهینه از منابع طبیعی کاهش تأثیرات مخرب بر محیط زیست و ارائه یک تجربه مسافرت پایدار است. در این نوع هتلها استراتژیهای سازگار با محیط زیست در تمام مراحل ساخت و اجرا به کار گرفته میشوند. هتل سبز به مهمانان تجربه ای پایدار و دوستدار محیط زیست ارائه میدهد این تجربه شامل اقامت در یک محیط سالم و پاک استفاده از منابع طبیعی به طور هوشمند و دسترسی به فعالیتهای گردشگری مرتبط با طبیعت و محیط زیست است.
✍🏻 مهندس آرش همتى
منبع: U.S. Green Building Council (USGBC)
انگلیسی
