با پیشرفت تکنولوژی واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR)، مفهوم متاورس به عنوان یک فضای مجازی سه بعدی و تعاملی به سرعت در حال گسترش است. این فضا، که به عنوان نسل بعدی اینترنت شناخته میشود، امکان تعاملات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گستردهای را فراهم میکند. یکی از حوزههایی که متاورس به شدت بر آن تأثیرگذار است، صنعت گردشگری است. گردشگری مجازی، به عنوان یکی از کاربردهای متاورس، فرصتهای جدیدی را برای صنعت گردشگری ایجاد کرده است اما در عین حال، چالشها و تهدیداتی نیز برای آن به همراه دارد.
متاورس:
متاورس، یک فضای مجازی سه بعدی، تعاملی و مداوم است که کاربران میتوانند در آن با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، فعالیتهای مختلفی انجام دهند و حتی داراییهای مجازی خرید و فروش کنند. این فضا، از طریق دستگاههای مختلفی مانند رایانه، تلفن همراه و هدستهای واقعیت مجازی قابل دسترسی است. متاورس، به عنوان یک پلتفرم، امکان ایجاد تجربیات واقعگرایانه و شخصیسازی شده را برای کاربران فراهم میکند.
گردشگری مجازی:
گردشگری مجازی، به استفاده از فناوریهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای ایجاد تجربیات گردشگری مجازی گفته میشود. در گردشگری مجازی، کاربران میتوانند به صورت مجازی از مکانهای مختلف بازدید کنند، جاذبههای گردشگری را مشاهده کنند و حتی با سایر گردشگران تعامل کنند. این فناوری، امکان دسترسی به مکانهایی را فراهم میکند که به دلایل مختلف مانند فاصله زیاد، هزینه بالا یا محدودیتهای زمانی، امکان بازدید فیزیکی از آنها وجود ندارد.
فرصتهای متاورس در گردشگری مجازی:
۱.دسترسی نامحدود: متاورس به کاربران اجازه میدهد تا به هر نقطه از جهان سفر کنند، بدون محدودیتهای زمانی، مکانی و مالی. این امر به ویژه برای افرادی که به دلایل مختلف قادر به سفر فیزیکی نیستند، بسیار مفید است.
۲.تجربیات غنیتر: با استفاده از فناوریهای VR و AR، میتوان تجربیات گردشگری را بسیار غنیتر و تعاملیتر کرد. کاربران میتوانند با آثار تاریخی تعامل کنند، در رویدادهای فرهنگی شرکت کنند و حتی با سایر گردشگران مجازی ارتباط برقرار کنند.
۳.کاهش هزینهها: گردشگری مجازی میتواند هزینههای سفر را به طور قابل توجهی کاهش دهد. کاربران میتوانند قبل از سفر فیزیکی، به صورت مجازی از مقصد خود دیدن کنند و تصمیمگیری بهتری داشته باشند.
۴.پایداری محیط زیست: گردشگری مجازی میتواند به کاهش اثرات مخرب گردشگری بر محیط زیست کمک کند. با کاهش سفرهای فیزیکی، میتوان از آلودگی هوا و مصرف سوختهای فسیلی کاست.
۵.نوآوری در صنعت گردشگری: متاورس میتواند به عنوان یک پلتفرم جدید برای ارائه خدمات گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. شرکتهای گردشگری میتوانند با استفاده از این فناوری، محصولات و خدمات جدیدی را به بازار عرضه کنند.
تهدیدهای متاورس در گردشگری مجازی:
۱.جایگزینی تجربه واقعی: یکی از بزرگترین نگرانیها در مورد متاورس، احتمال جایگزینی تجربیات واقعی با تجربیات مجازی است. این امر میتواند به کاهش تعاملات اجتماعی و تجربههای حسی در دنیای واقعی منجر شود.
۲.وابستگی به فناوری: متاورس به شدت به فناوری وابسته است. هرگونه اختلال در زیرساختهای فناوری میتواند به وقفه در خدمات گردشگری مجازی منجر شود.
۳.مسائل امنیتی: حریم خصوصی و امنیت اطلاعات از مهمترین چالشهای متاورس هستند. هک شدن حسابهای کاربری و سرقت اطلاعات شخصی از جمله تهدیدات جدی در این حوزه محسوب میشوند.
۴.عدم وجود مقررات: نبود قوانین و مقررات مشخص در حوزه متاورس میتواند به ایجاد مشکلات حقوقی و اخلاقی منجر شود.
۵.برابری دسترسی: دسترسی به متاورس نیازمند تجهیزات و زیرساختهای خاصی است که ممکن است برای همه افراد فراهم نباشد. این امر میتواند به ایجاد شکاف دیجیتالی در حوزه گردشگری منجر شود.
متاورس و گردشگری مجازی، فرصتهای بینظیری را برای صنعت گردشگری فراهم میکند. با این حال، این فناوری نیز با چالشهای جدی روبرو است. برای بهرهبرداری بهینه از این فناوری، نیاز به تدوین قوانین و مقررات مناسب، سرمایهگذاری در زیرساختهای فناوری و ایجاد آگاهی عمومی در مورد مزایا و خطرات آن است. در نهایت، متاورس میتواند به عنوان یک ابزار مکمل برای گردشگری فیزیکی مورد استفاده قرار گیرد و تجربیات سفر را برای همه افراد غنیتر کند.
✍🏻 فرزاد زارع؛ کارشناس گردشگری