تشریح وضعیت سامانه رزرواسیون جهانی Booking.com در ایران پس از بازگشت تحریم‌ها

به گزارش هتل‌نیوز ، تغییرات رخ داده در عرصه سیاست بین‌المللی که تاثیر مستقیم روی گردشگری ایران داشت، باعث شد تا مدت کوتاه حضور مستقیم سامانه booking.com در ایران کوتاه‌تر شود و عملا این سامانه رزرواسیون، هتل‌های ایرانی را مسدود نماید. “حسن زارعی” کارشناس هتلداری در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار هتل‌نیوز در رابطه با این تغییر و تحولات، اظهار داشت: ‏نکته کلیدی در تصمیم قطع همکاری یک جانبه از سوی booking.com این است که عملا ورود این سامانه بدون آگاهی دقیق و عمیق جامعه هتلداری ایران بود و اکنون رفتن آن نیز در خلا چنین آگاهی صورت گرفته است. چنین سامانه‌هایی به عنوان بخشی از زنجیره جهانی توزیع هتل‌ها که لایه‌های متعدد و پیچیده‌ای را در بر می‌گیرند، نیازمند بسترسازی دقیق و جامع جهت فعالیت در هر بازاری هستند. “حسن زارعی” ابراز داشت: ‏booking.com در مقطعی وارد کشورمان شد که جامعه هتلداری کشور همچنان درگیر نحوه فعالیت سامانه‌های فروش آنلاین داخلی و آشنایی با چنین ساختارهایی بود. ساختارهایی که نیازمند شناخت دقیق نحوه نرخ‌گذاری، نحوه توزیع، نحوه فروش، نحوه کنترل بازار و نحوه ایجاد رقابت در بازار در بخش‌های مختلف و پرهیز از فروش تخفیف هتل‌هاست. وی تصریح کرد: ‏نکته ظریف در این قطع همکاری این است که سامانه booking.com و سایر سامانه‌های جهانی همانند HRS از سالیان متمادی پیش در بازار ایران وجود داشته‌اند و به صورت غیر مستقیم و از طریق آژانس‌ها و سامانه‌های واسطه نسبت به توزیع و فروش هتل‌های ایران اقدام می‌نموده‌اند. بدیهی است که این روند همچنان و علی‌رغم بازگشت تحریم‌ها ادامه پیدا خواهد کرد. این کارشناس صنعت هتلداری کشور، گفت: ‏یکی از دلایل کلیدی در ایجاد انگیزه booking.com برای ورود مستقیم به بازار ایران، گشایش‌های رخ داده پس از سال 2015 به ویژه در حوزه بانکداری بود زیرا نحوه فروش آنلاین و پرداخت‌های ارزی، نقشی اساسی در فعالیت سامانه‌های آنلاین جهانی دارد. ‏وی افزود: حتی در مقطعی و در بدو ورود، این سامانه تعدادی از هتل‌های تهران را به صورت آزمایشی و بدون دریافت کمیسیون فروش به روی سامانه خود قرار داد تا بسترهای لازم فراهم شود. مدیران فروش این سامانه شهرهای مختلف ایران را طی نمودند تا با ارتباط مستقیم با هتل‌ها به تسریع این روند کمک نمایند. آخرین تلاش این سامانه برای حضور پر رنگ در بازار هتلداری ایران، شرکت مستقیم در یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و هتلداری ایران بود که علی‌رغم استقرار در غرفه‌ای کوچک، دستاوردهای بزرگی داشت و با استقبال چشمگیری مواجه شد. “زارعی” بیان داشت: ‏برای اولین بار و توسط Booking بود که extranet تخصصی هتل‌ها فعال شد تا با حذف واسطه‌ها، هر هتلی بتواند تعداد اتاق دلخواه خویش را با قیمت و تنوع مورد نظر خود در بازار داخلی و جهانی بفروشد و هر لحظه آن را مدیریت نماید. این امر کمک شایانی به هتلداران ما نمود تا بهتر از پیش و به صورت مستقیم و عملیاتی با جزئیات فروش آنلاین استاندارد و جهانی آشنا شوند. هر چند بخش دیگری از هتلداران هم عملا رقابتی نا آگاهانه صرفا برای ورود به این سامانه جهانی و عقب نماندن از کارزار تبلیغات مجازی و بنرهای تلگرامی و پوسترها داشتند! “حسن زارعی” تاکید کرد: ‏در طی مدت فعالیت booking.com در ایران ساختارهای بانکی آنچنان که باید آماده نبود و حتی هتل‌های ایران مجبور بودند فروش ریالی اتاق‌های خود را با تبدیل ناعادلانه به یورو با نرخ تبدیل حدود 4200 تومان برای هر یورو به بانکی در ایران پرداخت نمایند که چالش‌ها و اعتراضات فراوانی به همراه داشت. در همان مقطع نیز نوشته‌های اعتراضی صورت گرفت که متاسفانه هیچ یک نگاهی دقیقی به جزئیات این مساله نداشت. بسترسازی بانکی و انتقال ارزی بر عهده بازار بومی است و عملا سامانه های فروش جهانی مانند booking.com نقشی در این زمینه ندارند. اگر واقعا هتل‌ها مایل به فروش عادلانه ارزی و قاعدتا پرداخت کمیسیون فروش ( 15 درصد که در عرف جهانی بسیار عادلانه است) به ارز بودند به سادگی می‌شد از متخصصان و سایر روش‌های همکاری بهره برد که متاسفانه غفلت شد و عملا سود آن از کف هتل‌ها رفت. اما شکی ‌نیست تاثیری که این سامانه در تبلیغات جهانی هتل‌های ایران با استفاده از پتانسیل جهانی خویش داشت، نباید مورد غفلت واقع شود. وی ادامه داد: ‏این قطع همکاری یک شبه نشان دهنده ضعف عمیق هتلداری ما در زیرساخت‌های بنیادین این صنعت و موازین حقوقی و مالی مورد نیاز است. در پیام قطع همکاری این سامانه به بند “فورس ماژور” قرارداد استناد شده است که عملا در ایران رخ نداده است و دلیلی مبهم و گنگ است. Booking متعلق به شرکت امریکایی BOOKING HOLDINGS است که پیش از این و تا اوایل سال 2018 تحت عنوان Priceline فعالیت می‌نمود و در سطح گسترده‌ای از انواع خدمات جهانی سفر حضور دارد. هرچند قرارداد هتل‌های ایران با دفتر هلند و آمستردام Booking و تبادلات مالی و صورتحساب با این کشور بوده است. وی در ادامه گفت: رفتن چنین سامانه‌ای که‌ خود ویترین جهانی و عنصری موثر در‌مارکتینگ جهانی گردشگری ایران بود، شوکی بزرگ برای کسانی که آگاهی از ساز و کار چنین سامانه‌هایی دارند، محسوب می‌شود اما فرصتی است تا کمی به داشته‌های خویش بیاندیشیم که تا چه اندازه به سمت بسترسازی دقیق و کافی و شفاف برای توسعه گردشگری حرکت کرده‌ایم؟ آیا اگر فردا روزی دوباره امثال Booking به کشور بازگردند، بسترهای حقوقی، مالی و دانش بومی به ویژه بانکداری برای فعالیت وجود دارد؟ آیا در شرایط فعلی در بازار توزیع آنلاین ایران نظم و ثبات وجود دارد و منافع طرفین هتل‌ها و سامانه‌ها رعایت می‌‌شود؟ ‏کارشناس هتلداری کشورمان در پایان گفت: هتلداری ایران فرای چنین سامانه‌های جهانی نیازمند ساختارهای شفاف و دقیق عملیاتی و دقت به جزئیات این صنعت پیچیده است که مرزی نمی‌شناسد و همواره راه خویش را پیدا می‌نماید.