آداب و رسوم رفتار دیپلماتیک در مذاکرات
آداب غذا خوردن
در عرصه دیپلماسی بینالمللی، هیات میزبان قبل از مذاکره میهمان را به ناهار و شام کاری دعوت میکند و از نحوه غذا خوردن او نتیجه میگیرد که با چه تاکتیکی باید مذاکره کند. دسته فنجان را باید به همان سمت که بالا میبریم، پایین بگذاریم. یکی از آداب غذا خوردن در مراودات اجتماعی این است که وقتی کسی بر سر میز غذا مورد خطاب قرار میگیرد باید دست از خوردن بکشد و به حرفهای طرف مقابل گوش کند.
وعدههای غذایی
این وعدهها هم تشریفات خاص خودش را دارد. صبحانه ۷ صبح سرو می شود و معمولا یک ساعت و نیم به طول میانجامد. ناهار رسمی بین ساعات 1 تا 3 بعدازظهر، شام اول ۷ تا ۹ و شام دوم ۹ تا ۱۱ شب.
آداب نشستن سر میز مذاکره
ممکن است روسای هیات میزبان و میهمان روبهروی هم یا کنار هم بنشینند که هر کدام ضابطه خاصی دارد اما اگر کنار هم مینشینند یکی از ضوابط محکم آن این است که رئیس هیات میهمان حتما باید دست راست میزبان بنشیند و تا زمانی که روسای دو هیات بر سر میز شام نشستهاند، هیچ کس بدون مجوز از رئیس خود نباید میز را ترک کند.
مردان نباید کت خود را دربیاورند. هیچ کس نباید با تلفن همراه مشغول مکالمه باشد. هیچ کس نباید مشغول خواندن کتاب و روزنامه شود. مردان نباید تلفن و دیگر ملزومات خود را روی میز بگذارند یا اینکه زنان کیف خود را از دسته صندلی آویزان کنند. کسی نباید مشغول تعمیرات زیبایی شود و یا موهای خود را شانه کند. عطسه کردن و دست به دست کردن نمک و فلفل و خلال کردن دندان هم هر کدام تشریفات خاص خود را دارد.
زبان بدن در مذاکرات
کلمات در مذاکرات فقط 7 درصد پیام را منتقل میکنند، ۳۸ درصد را آهنگ صدا و ۵۵ درصد را زبان بدن به نمایش در میآورد. برخی از حرکات بدن بخصوص حرکات صورت و چشم، اگر عمدی انجام شود میتواند تعبیر بیادبانهای داشته باشد. برای مثال اگر کسی با شما صحبت میکند و شما نگاهتان را از او بگیرید به این معنی است که نمیخواهید حرف او را بشنوید.
از سر بینی نگاه کردن نشانه تحقیر است. در آمریکا و اروپا باید در طول گفتگو دو سوم زمان را به چشمهای طرف نگاه کنید تا باور کند که صداقت دارید.
حرکات پاها
در بسیاری از کشورها، پا عضو ناظر بدن است؛ مثلا ژاپنیها دوست ندارند چیزی را با پا به آنها نشان دهند و یا از سوی دیگر، اوباما همیشه در دیدار با مقامات کشورهای آسیایی پا روی پا می انداخت که این نشان از اقتدار او در مذاکره است.
رنگ لباسهای مذاکرهکنندگان
آداب تشریفات برای هر رنگ و هر لباسی تعریفی مشخص دارد. در صحنه بینالمللی کت و شلوار سرمهای رنگ اقتدار و صداقت و اعتماد است. روانشناسان میگویند که آدمهای باهوش سرمهای میپوشند.
آداب تقدیم سوغاتی
در تقدیم سوغاتی، آداب کشورها را باید در نظر گرفت. ارزش تجاری هدیهای که به صورت سوغاتی به کارمندان دولتی داده میشود، نباید بیشتر از پنجاه دلار باشد. در مورد سران کشورها هم غالبا سوغاتیهایی با سقف ارزش تجاری سیصد دلار اهدا میشود. این هدایا نباید پنهانی اهدا شوند تا شکل رشوه به خود بگیرند.
سوغاتی باید با بستهبندی شکیلی مطابق با فرهنگ کشور مقابل ارائه شود؛ مثلا بستهبندی سیاه و بنفش برای چینیها مفهوم مرگ و نیستی را تداعی میکند یا در ژاپن، هدایای چهارتایی نشانه مرگ است.
آداب دست دادن دیپلماتها
در جلسات بینالمللی، مقام بالاتر دست خود را جلو میآورد. دستها باید خشک باشند و تا وقتی که دستدهنده دست خود را پس نکشیده، دست دادن باید ادامه پیدا کند.