مهمترین مشکلات فعالان استارت‌آپی حوزه گردشگری در ایران

به گزارش هتل‌نیوز و به نقل از دنیای اقتصاد، بازار گردشگری و خدمات تفریحی - مسافرتی در ایران به‌ دلیل نبود مسیر روشن برای ورود کارآفرینان حوزه فضای مجازی و کسب‌و‌کارهای الکترونیکی، فعلا از مزایای فعالیت فراگیر استارت‌آپ‌ها محروم است.  متقاضیان راه‌اندازی استارت‌آپ‌ در بازار گردشگری، نمی‌توانند دروازه ورود به این بازار که همان اخذ مجوز از مراجع رسمی است را پیدا کنند. این بازار برای ورود استارت‌آپ‌ها، مه‌آلود است چون در دولت نیز متولی امور گردشگری ازحمایت، نظارت و پشتیبانی از کسب‌و‌کارهای نوین منع شده است. وزارت گردشگری اجازه صدور مجوز برای استارت‌آپ‌ها را ندارد. همین ممنوعیت در عمل به رها شدن این شاخه تازه شکل‌ گرفته اما با ظرفیت ارزآوری بالا در بازار گردشگری، منجر شده به ‌طوریکه هیچ چارچوب یا فرمول مشخص قابل ارائه از سمت دولت برای این منظور وجود ندارد و هیچ راهنمایی هم به آنها برای شناسایی دروازه ورود صورت نمی‌گیرد.  این در حالیست که متولی گردشگری، حساب ویژه‌ای روی گردشگری مجازی برای جذب توریست باز کرده است اما چه استارت‌آپ‌های موجود در این بازار و چه متقاضیان جدید، از نبود سازوکار مشخص برای فعالیت، رنج می‌برند.  برخی استارت‌آپ‌های فعال در بازار گردشگری بیش از ۵ مجوز از مراجع مختلف دریافت کرده‌اند و هر لحظه منتظر اعلام یک اخطار دیگر از نهادهای دولتی یا نظارتی هستند تا بلافاصله برای افزایش تعداد مجوزهای دریافتی اقدام کنند. این مدل کار از نگاه استارت‌آپ‌ها، ضد فعالیت استارت‌آپی که کار در ساده‌ترین شکل ممکن است، محسوب می‌شود.   فعالان استارت‌آپی علاوه‌ بر اعطای مجوز با زمانی طولانی با چهار مشکل دیگر نیز مواجه هستند. یکی از این مشکلات، قوانین قدیمی است که برای گرفتن مجوز در نظر گرفته شده؛ مهم‌ترین این قوانین داشتن یک دفتر اداری ۶۰ متری و حداقل دو کارمند است که با توجه به زمان طولانی اعطای مجوزها حداقل یک یا دو سال این دفتر کار و کارمندان بیکار هستند و همین امر برای سرمایه‌گذاران هزینه‌بر است.  علاوه‌بر آن تداخل اداری که بین سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف مانند وزارتخانه گردشگری، سازمان هواپیمایی، سازمان تجارت الکترونیک و اتحادیه فضای مجازی، وجود دارد موجب شده هر روز یک ارگان از متقاضیان راه‌اندازی فعالیت‌های استارت‌آپی در حوزه گردشگری درخواست مجوز کند. همچنین نبود مکانی که در آن تمامی فعالان استارت‌آپ گردشگری با هم دیدار کنند و تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و نبود فضایی برای آموزش به سرمایه‌گذاران از دیگر مشکلات است که دولت می‌تواند بستر شتاب‌دهنده را مهیا کند.  کارشناسان بازار گردشگری معتقدند، فضای مه‌آلود این بازار برای ورود فعالان استارت‌آپی، یک سم برای آینده بازار گردشگری مجازی است. این هشدار از این بابت مطرح می‌شود که استارت‌آپ‌ها عمدتا توسط جوانان شکل می‌گیرد و چون ظرفیت تحمل موانع برای این گروه سنی محدود است در نتیجه، چالش در نقطه ورود باعث سرخوردگی و انصراف آنی متقاضیان سرمایه‌گذاری در حوزه استارت‌آپ گردشگری می‌شود.  بدتر از این حالت می‌تواند تقویت زمینه ارائه خدمات مجازی در فضای زیرزمینی باشد که در این صورت کیفیت ارائه خدمات تنزل پیدا می‌کند.

تجربه ی استقبال (بخش دوم)

هنگام صرف غذا، میزبانان و پیش خدمتان، موظفند همراه با سرو غذا به مهمانان خوش آمد بگویند درک این نکته که مهمان باید هنگام صرف غذا احساس راحتی کند، بسیار ارزشمند است. کودکان، انواع فرصت ها را برای سیاست های استقبال منحصر به فرد در اختیار ما می گذارند. به گفته یکی از مهمانان گروه هتلهای هیلتون: "من همیشه از کارمند فرانت آفیس سپاسگذارم که هم زمان با استقبال از من، به پسر 8ساله ام نیز خوش آمد گویی می کند." گاهی اوقات یک هدیه ی کوچک ( مثل یک بازی فکری یا حتی یک شکلات کوچک) برای مشغول کردن بچه ها، هنگامی که والدینشان در حال پر کردن فرم ها یا تحویل دادن وسایل شان هستند، می تواند موجب راحتی والدین شده و همچنین برای کودکان بسیار سرگرم کننده باشد. به دلیل اظهار خوش آمد گویی و ابراز سپاسگزاری است که در جواب "متشکرم" می گوییم:"خواهش میکنم". این کلمات ساده نشان دهنده ی قدردانی ما برای هر چیز کوچکی است که اتفاق می افتد.

رشد گردشگر ورودی به جزیره کیش با وجود افزایش هزینه‌های سفر

به گزارش هتل‌نیوز ، مدیرعامل موسسه جشنواره‌ها و مناسبت‌های جزیره کیش با اشاره به شرایط سخت کشور از نظر اقتصادی به دلیل اعمال تحریم‌های بین‌المللی، اظهار داشت: در جزیره کیش نیز مانند سایر نقاط کشور شاهد ممنوعیت ورود برخی کالاها بوده‌ایم. "محسن قریب" ضمن بیان افزایش هزینه‌های سفر به کیش در مقایسه با سال‌های گذشته، ابراز داشت: یکی از دلایل اصلی این موضوع، رشد قیمت بلیط هواپیماست که بخش گردشگری را تحت فشار قرار داد. دبیر جشنواره تابستانی کیش، ادامه داد: به رغم مشکلاتی که وجود دارد در نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش گردشگر ورودی به جزیره کیش مواجه بوده‌ایم و طبق آمار سامانه سفر، این میزان 11 درصد رشد داشته است. وی تصریح کرد: در شش ماه ابتدای سال 97 میزان مسافر ورودی به جزیره کیش 835 هزار نفر و در شش ماه ابتدایی سال جاری 930 هزار نفر بوده است. "محسن قریب" در خصوص عوامل موثر بر افزایش گردشگران ورودی به جزیره کیش، گفت: یکی از اصلی‌ترین دلایل، افزایش قیمت دلار بوده که موجب شده تا مسافرانی که به کشورهای حاشیه خلیج فارس سفر می‌کردند، جزیره کیش را به عنوان مقصد اول سفر خود انتخاب کنند. وی ادامه داد: در حال حاضر تعداد 15 هزار تخت اقامتی در 53 هتل، آماده پذیرایی از گردشگران جزیره کیش است که در شش ماه نخست سال، پاسخگوی پذیرایی و اقامت مسافران است اما در نیمه دوم سال به علت شرایط آب و هوایی حاکم، میزان مسافران دو برابر می‌شود و به همین دلیل با کمبود هتل و تخت اقامتی مواجه می‌شویم.

نشست مشترک رئیس و نایب‌رئیس جامعه هتلداران ایران با استاندار اردبیل

به گزارش هتل‌نیوز ، جلسه مشترک استاندار و مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل با رئیس و نایب‌رئیس جامعه هتلداران ایران به ‌منظور بررسی مشکلات و برنامه‌های آتی، برگزار شد. "اکبر بهنام‌جو" استاندار اردبیل در این جلسه، مشکلات حوزه گردشگری را قابل اصلاح دانست و گفت: با تدوین سند جامع گردشگری و چشم‌اندازی یکساله به راحتی برخی از مشکلات کلان رفع می‌شود. "بهنام‌جو" استفاده از تجربیات کشورهای موفق که فرهنگی نزدیکی به جمهوری اسلامی ایران و گردشگری حلال دارند را از جمله مهمترین اقدامات بخش‌های مرتبط با گردشگری برای اصلاح وضعیت موجود و طراحی چشم‌اندازی ایده‌آل برای گردشگری کشور معرفی کرد. استاندار اردبیل همچنین پیگیری ایجاد کانال تلویزیونی ویژه موضوع گردشگری برای معرفی آثار و جذابیت‌ها و جذب گردشگران خارجی را موضوعی حیاتی برای توسعه گردشگری قلمداد کرد. "نادر فلاحی" مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل نیز نیازسنجی دقیق هر منطقه در کشور نسبت به میزان و نوع گردشگر آن منطقه برای تدوین بسته‌های سرمایه‌گذاری را نیاز اصلی کشور در حوزه ایجاد بستر مناسب گردشگری، معرفی کرد. مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل با اشاره به اجرای پروژه‌های اساسی و زیربنایی در حوزه گردشگری این استان، اظهار داشت: تلاش بر این بوده تا هم در بحث تقویت تاسیسات گردشگری و هم در زمینه تبلیغ و معرفی جاذبه‌ها از حداکثر ظرفیت‌های موجود بهره گیریم. وی در پایان به میزبانی اردبیل از همایش ملی اکوتوریسم، اشاره و از اعضای هیات‌مدیره جامعه هتلداران ایران و تشکل‌های ملی گردشگری کشور برای حضور در این همایش ملی دعوت کرد. "جمشید حمزه‌زاده" رئیس جامعه هتلداران ایران نیز در این جلسه، نبود برنامه جامع مدون و بستر آماری کامل را از نقاط ضعف و آسیب‌پذیر صنعت گردشگری در ایران، معرفی کرد و خواستار رفع این نقاط ضعف شد. رئیس جامعه هتلداران ایران همچنین عدم شفافیت در ارائه تسهیلات را یکی دیگر از نقاط ضعف این حوزه دانست و به ضرورت ارائه کمک‌های دولتی تاکید کرد. "شهرام شیروانی" نایب‌رئیس جامعه هتلداران ایران نیز خواستار بررسی قانون و اعمال دقیق قوانین موجود برای نظارت بر فعالیت مراکز غیررسمی اقامتی و خانه‌مسافرها شد. وی همچنین به نبود راهبردی مشخص در حوزه گردشگری سلامت اشاره کرد و گفت: تا زمانی که شکاف میان دستگاه‌های گردشگری با علوم پزشکی و وزارت بهداشت از بین نرود، شاهد توفیقی در این حوزه نخواهیم بود.

طراحی و معماری در هتل

در این بخش به تبیین تاثیر معماری بر رونق گردشگری و به تبع آن رونق صنعت هتلداری می پردازیم. مباحث مرتبط با معماری، طراحی، ساخت و ساز و زیبایی شناختی از مباحثی هستند که توجه عموم را به خود معطوف می‌دارند. باید اینگونه گفت که در واقع ابتکار‌های نوآورانه در معماری معاصر نهفته است و توجه به این ابتکارات می‌تواند در پروسه ایجاد هویت سازمانی و موفقیت در بازار هتلداری مفید واقع شود. در کشور مان اغلب بدون استدلال علمی و عملی در فنون معماری و طراحی، مبالغ گزافی در طراحی و ساخت هزینه میشود و مواردی همچون عملکرد سازه، مفاهیم طراحی و هم‌ترازی ساختاری با مناطق مسکونی مورد توجه قرار نمی‌گیرند. در حالیکه توجه به معماری و طراحی در صنعت هتلداری به چشم‌اندازها و محیط مقصد گردشگری مفهوم داده و علاوه بر این، بر ادراک گردشگر از محیط، تاثیر بسزایی دارند. دست اندرکاران و متولیان این حوزه باید بتوانند مطالبات اقتصادی و فرهنگی مقصد گردشگری را با توجه به زیبایی شناسی و اصول معماری و طراحی، شناسایی کرده و آنها را به ادراک یک گردشگر پیوند بزنند. امروز در صنعت هتلداری، به نوآوری و طراحی بناهای جدید و بازسازی و مرمت بناهای قدیمی و تاریخی توجه درخوری میشود. لذا فرصتهای بیشماری در راستای استفاده از «معماری و طراحی» بعنوان یک ابزار موفقیت اقتصادی در صنعت هتلداری به وجود آمده است. از طرفی باید توجه داشت که میتوان از طریق طراحی و معماری علمی و عملی، موقعیت بین المللی گردشگری کشور را به جایگاه درست آن ارتقا داد که این امر بسیار مهم و درخور توجه میباشد. بدین منظور باید بتوانیم از تجربه‌های موفق در استفاده از معماری معاصر در صنعت هتلداری استفاده کنیم و با راهکارهای علمی و پژوهشی بتوانیم  معیارهایی جذاب برای توریستها در کشور را شناسایی کنیم. از طرف دیگر باید بتوانیم نکات مورد توجه سرمایه گذاران در جهت نیل به موفقیت های اقتصادی در صنعت هتلداری و با استفاده از هنر معماری و طراحی را بررسی کرده و بر روی این نکات تمرکز کافی داشته باشیم. توجه به اثرات مثبت معماری معاصر در جذب گردشگر نیز میتواند به ما در این مسیر بسیار کمک کند. اما لازم است تا تاثیرات معماری و طراحی موفق در صنعت هتلداری را کمی موشکافانه تر بررسی نماییم. معماری و طراحی میتواند ابزاری برای میزبان در جهت معرفی خود باشد. اولین برداشت یک گردشگر از یک فضای جدید، از معماری آن فضا شکل می‌گیرد. معماری و طراحی مناسب به معنای هویت سازمانی میتواند باشد. یک گروه هتلداری برای اینکه بتواند تصویری موثر و دائمی در ذهن مهمانان خود در سراسر دنیا و در فضای هتلهای خود بر جای گذارد، میتواند از معماری و طراحی منحصر به فرد و واحد بهره بگیرد. طراحی و معماری واحد و خاص به آسانی در ذهن ماندگار شده و در فرآیند تصمیم گیری تأثیر مثبت خواهد داشت. معماری خاص میتواند مهمانانی را که به دنبال فضاهای خاص هستند به خود جلب کند. گاهی یک معماری بی نظیر به عنصری محوری در معادله تبدیل میشود و میتواند وجه تمایزی قدرتمند برای هتل محسوب شود. محیط جذاب، نشان دهنده سبک زندگی منحصر به فرد و پیشرو بودن در زمان است و موجب افزایش جذابیت برای فضای هتل نیز خواهد شد. معماری میتواند نقش بسیار موثری در پایداری گردشگری و سازگاری با محیط زیست داشته باشد. در تمام جهان، به دلیل وجود مشکلات اساسی چون مصرف بی رویه انرژی و هزینه های اقتصادی بالای انرژی، بهره گیری از تکنولوژیهای معماری پایدار، به ویژه ایجاد ساختمان های سبز و بهره گیری از انرژی تجدید پذیر خورشید در جهت کاهش مصرف انرژی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. طراحان و معماران این گونه ساختمانها، از معماری به عنوان فرآیندی در افزایش کیفیت سازه استفاده میکنند که در این فرایند، ساختمانها و مکان قرار گیری آنها به نحوی از انرژی، آب و مصالح استفاده میکنند که کمترین تاثیرات منفی را روی سلامت انسان و محیط داشته باشند. در این راستا، استفاده از شیوه هایی چون بام های سبز و انرژی خورشیدی میتواند درجهت کاهش مصرف انرژی و کاهش تاثیرات مخرب زیست محیطی ساختمان ها کمک زیادی نماید. معماری که دقیق و بر اساس یک برنامه ریزی علمی انجام گیرد، پایداری و سازگاری با محیط را به همراه خواهد داشت. معماری برنامه ریزی شده، می‌تواند خود را با تغییر خواسته‌ها در طول زمان تطبیق دهد و در نتیجه از لحاظ هزینه، مقرون به صرفه خواهد بود. سازه یک هتل باید در طول زمان مفهوم و ارزش خود را حفظ نماید. چنین طراحی، کیفیت فضا، موقعیت، و جهت گیری ورودی‌های ساختمان و در کل فاکتورهایی که پس از نهایی شدن روند ساخت و ساز قابل تغییر نیستند، را تضمین می‌کند. البته فضاهای داخلی می‌توانند به سادگی با تغییر روند و نیازها و یا اهداف هتل، تغییر کرده و با فرایندهای جدید منطبق و سازگار شوند. معماری مناسب میتواند کیفیت کار و زندگی کارکنان را در محیط هتل، افزایش دهد. در معماری معاصر، فضاهای کاری بر اساس اهداف ایجاد می‌شوند. به همین دلیل در ساخت و سازهای کنونی، متصدیان باید اقامت مهمان و رضایت کاری کارمندان را هم زمان در نظر داشته باشد. کیفیت در معماری و طراحی میتواند موجب افزایش کارایی و راندمان کاری کارکنان در هتل نیز شود. معماری مناسب فضای هتل، عملکرد آن، کارایی و زیبایی فضای طراحی شده همگی میتوانند در افزایش رضایت مهمان نقش مهمی ایفا نمایند. در واقع چنین تصور میشود که مسیرهای مناسب و کوتاه در دسترسی به تجهیزات هتل و عدم پیچیدگی در یافتن بخشهای مورد استفاده مهمانان در افزایش خشنودی و رضایت مهمان موثر هستند. در صنعت هتلداری، معماری ابزاری قدرتمند در بازاریابی محسوب میشود. میتوان ارزشهای یک گروه هتلداری و سبک مهمان نوازی آن را از طریق معماری و طراحی القا کرد و این ارزشها و سبک مهمان نوازی برای مهمان قابل لمس و قابل تجربه خواهد بود. بدین طریق یک گروه هتلداری میتواند با انجام یک معماری قوی و منحصر به فرد، یک برند تجاری قابل توجه خلق کند. در نتیجه یک معماری موفق، المان‌های نمونه، ویژه، منحصر به فرد و متمایز به گروه مهمانان هدف، انتقال می‌یابند. معماری، بیانی قدرتمند است که احساسات تماشاگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد و میتواند موجب افزایش ارزش فرهنگی و ارزش محصول نهایی شود. از معماری میتوان حتی در مباحث مرتبط با ارتباطات و بازاریابی نیز استفاده کرد. ساختمان‌ها و فضاهای توریستی میتوانند به طور مستقیم اهداف خود را بیان کنند. میتوان با استفاده از سبک و کیفیت معماری، گروه هدف خاصی از مهمانان را مورد خطاب قرار داد. علاوه بر تمام این موارد، یک معماری منحصر به فرد میتواند با ایجاد هیجان، پوشش رسانه‌ای را تغذیه کند.  

گارنیش پنیر و شکلات

در حوزه صنعت گردشگری عقب‌افتاده هستیم

به گزارش هتل‌نیوز ، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در دومین جلسه کمیسیون گردشگری اتاق خراسان رضوی، گفت: در تحلیل‌های ارائه شده، شاهد این هستیم که صنعت گردشگری با صنایعی مانند خودروسازی و نفت مقایسه می‌شود. واقعیت این است که این قیاس‌ها نابجا نیست و گردشگری در کشورهای توسعه‌یافته، جایگاه بسیار بالایی در زمینه اقتصاد دارد و از نظر بهره‌وری در صدر و یا جزء مولفه‌های برتر اقتصادی قرار می‌گیرد. "غلامحسین شافعی" اظهار داشت: میزان اثرگذاری صنعت گردشگری بر اقتصاد از تمامی بخش‌های دیگر مانند کشاورزی، صنعت و ... بالاتر است زیرا داده‌های این صنعت به اقتصاد، بسیار زیاد و بالعکس گرفته‌هایش از اقتصاد خیلی پائین است. "شافعی" ابراز داشت: صنعت گردشگری در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی کشورهای توسعه یافته، جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است ولیکن متاسفانه ما از این نظر بسیار عقب هستیم. در شرایطی که کشور ایران از نظر امکانات، پتانسیل و ظرفیت‌های گردشگری بین 10 کشور برتر دنیا قرار دارد اما سهم ما از تجارت جهانی در حوزه گردشگری کمتر از نیم درصد است که به خوبی نشان‌دهنده عقب‌ماندگی در این حوزه است. عضو شورای عالی میراث فرهنگی در ادامه گفت: در حال حاضر سالانه حدود 1500 میلیارد دلار گردش اقتصادی در حوزه گردشگری صورت می‌گیرد و طبق پیش‌بینی‌ها، این رقم تا سال 2030 به 1800 میلیارد دلار خواهد رسید. وی با اشاره به آمار و ارقام و عملکرد ضعیف و ناموفق کشور ایران در حوزه صنعت گردشگری، مهم‌ترین مشکل را نداشتن نقشه راه جامع، دانست و گفت: سند گردشگری کشور، مساله‌ای است که باید سریع‌تر پیگیری شود. اگر چه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سابق و وزارتخانه فعلی، کارهایی در زمینه این سند انجام داده‌اند ولیکن هنوز به نتیجه مطلوبی نرسیده است و هر چه تاکنون در حوزه گردشگری انجام داده‌ایم با چشم بسته، بدون برنامه و نقشه راه بوده است. وی افزود: بسیاری از مشکلات در حوزه گردشگری مانند مجوزهای واحدهای اقامتی، بازرسی‌ها، قوانین و مقررات و ... نیز به دلیل همین بی‌برنامگی در این حوزه است. البته گردشگری از سوی دیگر تحت تاثیر شرایط کلی اقتصادی کشور است و متاسفانه در کلیت اقتصاد کشور نیز شاهد بی‌برنامگی و سراسیمگی هستیم. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با تاکید بر لزوم حمایت از واحدهای مولد اقتصادی، تصریح کرد: سیستم اقتصادی ما اشکالات اساسی دارد و امور به گونه‌ای انجام می‌شود که گویا به کارهای غیرمولد و غیر شفاف پاداش داده می‌شود و هر چه کار شفاف است باید محاکمه شود. مالیات نباید به گونه‌ای باشد که تمام فشارهایش به آدم‌های سالم باشد. اگر روند چنین باشد و به فعالیت‌های شفاف، فشار وارد شود و کارهای زیرزمینی سود زیادی داشته باشند، حتی اگر انسان سالم هم باشد، وسوسه‌ سودهای هنگفت می‌شود. وی افزود: این روندها باید تغییر کند تا رونق تولید انجام شود. وضعیت نباید به گونه‎ای باشد که واحدهای اقتصادی مولد، تاوان غیرمولدها را بدهند. بنابراین این درد همگانی است و فقط به حوزه گردشگری مربوط نمی‌شود که بگوییم چرا هتل‌ها، هتل‌آپارتمان‌ها و واحدهای اقامتی دارای مجوز درگیر مشکلات فراوان هستند اما واحدهای غیرمجاز بدون نیاز به اخذ مجوز به راحتی فعالیت می‌کنند و سود می‌برند. عضو شورای عالی میراث فرهنگی ادامه داد: در حوزه گردشگری سلامت وضعیت بی‌نظیری داریم و از نظر تجهیزات و کادر پزشکی بین کشورهای منطقه سرآمد هستیم اما هفته‌ای دو پرواز از کابل به هندوستان به منظور مسائل پزشکی می‌رود. چرا علی‌رغم پتانسیل‌های بالا در حوزه جذب گردشگران سلامت، مردم افغانستان که در فاصله چند کیلومتری از شهر مشهد هستند به هندوستان می‌روند. "غلامحسین شافعی" تاکید کرد: در حوزه گردشگری باید چند مورد را به عنوان اولویت در نظر بگیریم و روی آن‌ها متمرکز شویم و بهنتیجه برسیم. وقتی که موارد و موضوعات زیادی را مطرح و همه را به عنوان اولویت معرفی می‌کنیم در واقع اولویتی نداریم. وی افزود: بسیاری از گردشگران خارجی که به ایران سفر می‌کنند، اصلا به به دنبال هتل‌های مجلل و زیبا نیستند و قصد دارند به جاهایی بروند که در کشور خودشان ندارند. برای مثال می‌خواهند تا زندگی روستایی، کویر، کوه و ... را ببینند اما متاسفانه در زمینه تربیت و آموزش نیروی انسانی نیز موفق عمل نکرده‌ایم و بسیاری از گردشگران خارجی در کشور، سرگردان و درگیر دلال‌ها می‌شوند. وی در ادامه گفت: در زمینه تربیت نیروی انسانی ماهر در گردشگری نباید صرفا بر صحبت کردن به زبان انگلیسی تاکید کنیم. راهنمایی که به زبان انگلیسی مسلط است اما نمی‌تواند درباره مسائل فرهنگی، تاریخی و ... موفق عمل کند، آیا می‌تواند عملکرد مثبتی داشته باشد؟ رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران همچنین ابراز داشت: صنعت گردشگری در حوزه فرهنگی نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد و مثبت عمل کند. با افزایش قیمت دلار، ایران به عنوان یکی از ارزان‌ترین مقاصد گردشگری برای خارجی‌ها معرفی شده است و باید بتوانیم به بهترین نحو ممکن از این فرصت استفاده کنیم. "غلامحسین شافعی" با اشاره جلسات برگزار شده با وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، گفت: گلایه‌های بخش خصوصی را بیان کرده‌ایم و قرار شده است تا کمیته‌ای مشترک برای رفع این مشکلات و کسب و کارهای حوزه گردشگری، تشکیل شود. ضمن اینکه در کنار بیان مشکلات، راه‌حل‌ها نیز باید ارائه شود. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در خصوص فعالیت مراکز اقامتی برخی از ارگان‌ها تحت عنوان مهمان‌سرا، زائرسرا و ... گفت: فقط بحث ساخت یک واحد اقامتی مطرح نیست. هزینه‌های پس از ساخت در دراز مدت برای آن ارگان، زیان‌آور خواهد بود. متاسفانه تصمیم‌گیران در این حوزه توجیه نیستند و باید به آن‌ها توضیح داده شود. اگر این ارگان‌ها با یک هتل مجلل و لوکس قرارداد ببندند، هزینه‌هایشان بسیار کمتر خواهد بود. وی در رابطه با موضوع مالیات بر ارزش افزوده نیز گفت: بارها جلساتی را با نمایندگان مجلس شورای اسلامی برگزار کردیم و هم‌اکنون نیز در حال پیگیری هستیم. فعالان این حوزه نیز می‌توانند نظراتشان را بیان کنند. وی در پایان گفت: در صنعت گردشگری نباید فقط گردشگران خارجی را ببینیم زیرا گردشگران داخلی سهم بسیار بیشتری را در این صنعت دارند. گاهی اوقات شاهد هستیم که گردشگران خارجی به مناطقی از ایران سفر می‌کنند که ایرانی‌ها نیز از آنجا اطلاع ندارند.

برگزاری همایش جامعه هتلداران ایران به مناسبت گرامیداشت روز جهانی گردشگری

به گزارش هتل‌نیوز ، رئیس جامعه هتلداران ایران از برگزاری همایش گرامیداشت روز جهانی گردشگری در تاریخ چهارم مهرماه سال جاری به میزبانی استان کرمان و با حضور مقامات ارشد گردشگری کشور، خبر داد. "جمشید حمزه‌زاده" در مصاحبه اختصاصی با هتل‌نیوز ضمن اعلام این مطلب، اظهار داشت: در راستای سیاست‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مبنی بر توزیع رویدادها و مراسمات ملی در سطح کشور، همایش جامعه هتلداران ایران به مناسبت گرامیداشت روز جهانی گردشگری به میزبانی "کرمان" برگزار می‌شود. رئیس جامعه هتلداران ایران، ابراز داشت: در این همایش که در تاریخ ۴ مهرماه سال جاری برگزار خواهد شد علاوه بر وزیر و معاونین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، روسای جوامع هتلداری سراسر کشور، مدیران عامل گروه‌های هتلداری، روسای تشکل‌های ملی گردشگری کشور و همچنین مدیران هتل‌های استان کرمان، حضور خواهند داشت. وی در پایان گفت: این مراسم با محوریت شعار سال جهانی گردشگری یعنی "گردشگری و اشتغال؛ آینده‌ای بهتر" و با هدف ارائه راهکار و پیشنهاد به منظور رفع موانع و مشکلات، برگزار می‌شود.

راهنمای آموزش هتلداری و گردشگری + فایل PDF

گروه آموزشی هتل‌نیوز - گردشگری علاوه بر جنبه اقتصادی، دارای جنبه‌های قوی اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و زیست‌محیطی نیز می‌باشد که محرک تحولات اجتماعی است. درک این تغییر، پاسخ به آن و مدیریت آن لزوما نیازمند شاغلان فرهیخته و تحصیل کرده است که بتوانند طیف وسیعی از مشکلات مرتبط با هتلداری، گردشگری، مسافرت و محیط عملیاتی پیچیده‌ای را پوشش دهد که این افراد در آن کار می‌کنند. هدف کتاب راهنمای آموزش هتلداری و گردشگری ( The Routledge Handbook of Tourism and Hospitality Education ) ارائه گزارشی روشنگرانه و معتبر از موضوعات مختلفی است که در شکل‌گیری دنیای آموزش عالی هتلداری، گردشگری، رویدادها و برجسته کردن راه‌های مبتکرانه و خلاقانه نقش دارند.  تمرکز اصلی این کتاب بر یک فضای برنامه درسی پویاست که توسط عوامل داخلی و خارجی از مقیاس جهانی تا محلی، انواع ارزش‌ها و دیدگاه‌های مختلف مربوط به طیف وسیعی از ذی‌نفعان و همچنین تغییر فلسفه سیاست آموزش، تعلیم و تربیت و تمرین تدریس،  شکل می‌گیرد. این معیار برای طراحی و توسعه برنامه‌های درسی در آینده، قادر خواهد بود تا توسعه رویکردهای مفهومی و نظری در زمینه آموزش هتلداری و گردشگری را به طور انتقادی بررسی کند.  این کتاب شامل مشارکت‌های متخصصان این رشته می‌باشد. مباحث ارائه شده در این کتاب از لحاظ نوشتاری، بین رشته‌ای و از نظر محتوا و دامنه پوشش، بین‌المللی است. کتاب حاضر، راهنمای سيستماتيک براي وضعيت دانش موجود در زمينه آموزش هتلداری و گردشگری و مسير آينده آن ارائه می‌دهد. به همین دلیل مطالعه آن برای دانشجویان، پژوهشگران و دانشگاهيان در زمينه‌های هتلداری، گردشگری، رویدادها، تفريحات و اوقات فراغت بسیار ضروری و مفید خواهد بود. جهت دریافت فایل PDF این کتاب از طریق گزینه ثبت سفارش اقدام فرمائید.

ابلاغ نقشه راه و اولویت‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توسط رئیس‌جمهور

به گزارش هتل‌نیوز، حجت‌الاسلام والمسلیمن "حسن روحانی" رئیس‌جمهور کشور در پیوست حکم انتصاب جناب آقای "علی‌اصغر مونسان" به سمت وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، اولویت‌های سی و چهارگانه این وزارتخانه جدیدالتاسیس در بخش‌های عمومی و اختصاصی را ابلاغ کرد. رئیس‌جمهور در این ابلاغیه به وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکید کرد تا ظرف 2 ماه آینده، برنامه‌های وزارتخانه را با توجه دقیق به جهت‌گیری‌ها و اولویت‌های مذکور ارائه نماید. اولویت‌های وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به شرح زیر است. اولویت‌های عمومی 1 - ارتقای سلامت نظام اداری، شفافیت مالی، بهبود دسترسی همگانی به اطلاعات، فراهم آوردن فرصت برابر، حفاظت از اموال دولتی و معیار قرار دادن قانون در همه امور 2 - اعمال شایسته‌سالاری به‌عنوان تنها معیار انتخاب همکاران و مدیریت تعارض منافع در تصمیم‌گیری‌ها، واگذاری‌ها و انتصابات 3 - ملاک قرار دادن منشور حقوق شهروندی در وزارتخانه و دستگاه‌های تابعه به‌ ویژه در حوزه‌های مرتبط با حقوق عمومی 4 - توجه به حفاظت از محیط‌زیست در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها 5 - اولویت واگذاری فعالیت‌ها به مردم و فراهم آوردن زمینه مشارکت هر چه بیشتر بخش خصوصی 6 - توجه به رفع انحصارها و برقرار کردن فضای رقابتی در کنار تحت کنترل قرار دادن و قاعده‌مند کردن حوزه‌های انحصاری 7 - اعمال اولویت ویژه‌ بر استقرار دولت الکترونیک در حوزه تحت مدیریت 8 - بکارگیری هر چه بیشتر جوانان، زنان و شهروندانی از اقوام و مذاهب در سطوح مدیریتی و کارشناسی در سطوح مختلف اداری و پرهیز از ‌بکارگیری خویشاوندان در مناصب دستگاه‌های متبوع 9 - اقدام جدی در راستای مبارزه با فساد اداری 10 - ابتکار عمل در نحوه و نوع فعالیت آن دستگاه برای مقابله با تحریم‌های ظالمانه 11 - اهتمام به سفرهای استانی به ‌منظور اجرای برنامه‌های دولت و پاسخگویی مستقیم به نیازهای مردم 12 - دفاع از مواضع دولت و پاسخگویی به شبهاتی که در میز خطابه‌ها، رسانه‌ها و فضای مجازی نسبت به دستگاه متبوع یا دولت مطرح می‌شود. 13 - ارائه پیشنهاد و اجرای طرح‌های سازنده نسبت به رفع مشکلات موجود و امیدآفرینی نسبت به آینده کشور اولویت‌های تخصصی 1 - آسیب‌شناسی، تنقیح قوانین و شناسایی حفره‌ها و معضلات قانونی مرتبط با وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی 2 - برنامه‌ریزی در جهت تعیین تکلیف قوانین میراث ‌فرهنگی و شناسایی حفره‌های قانونی همچون تعیین تکلیف نفایس ملی، توقف روند خروج از ثبت، طبقه‌بندی اشیا تاریخی فرهنگی، تهیه فهرست از اشیا، ساماندهی انبار و گنجینه‌های موزه‌ها، حفاری‌ها و یا جرائم مربوط به قاچاق عتیقه و کالاهای میراث‌ فرهنگی و حق کشف و صادرات و واردات 3 - تدوین نهایی اصول سیاست‌های راهبردی و برنامه جامع توسعه گردشگری مطابق سند چشم‌انداز و اجرای آن در برنامه ششم توسعه 4 - برنامه‌ریزی در جهت تسهیل توسعه زیرساخت‌های گردشگری توسط بخش خصوصی 5 - طراحی و ساماندهی نظام‌های تولید و بهره‌برداری از آمار در سه حوزه میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بر اساس استانداردهای جهانی 6 - تهیه و ارائه بسته تبلیغات و بازاریابی به‌ منظور ارتقای تصویر جاذبه‌های گردشگری ایران در بازارهای هدف جذب گردشگری خارجی و معرفی مناطق کمتر شناخته ‌شده در سطح داخلی 7 - افزایش تعاملات با شرکت‌های مشاور بین‌المللی بزرگ درزمینه صنعت گردشگری و استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها برای شکوفایی گردشگری ایران 8 - تدوین سازوکاری شفاف و کارآمد برای انتخاب افراد شایسته جهت تصدی پست‌های مدیریت در وزارتخانه، مدیران کل استانی و مدیران شهرستان‌ها با جلب مشارکت سمن‌های تخصصی، رسانه‌های مرتبط، بدنه وزارتخانه؛ کارشناسان بیرونی و تشکل‌های حرفه‌ای، صنفی و انتفاعی آن حوزه 9 - ارائه گزارشی جامع درباره وضعیت میراث‌ فرهنگی کشور، مواریث در معرض خطر و راهکارهای عملی برای حفظ و صیانت از آن‌ها با توجه به تجارب و منابع داخلی و خارجی موجود 10 - تدوین اهداف دقیق وزارتخانه در حوزه‌های میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور با شاخص‌هایی کمی و کیفی دقیق و ارائه برنامه‌هایی برای دستیابی به آن اهداف در بازه‌های زمانی مشخص 11 - تکمیل طرح نقشه باستان‌شناسی کشور با مشارکت متخصصینی که مرحله اول این طرح را به انجام رسانده‌اند. 12 - ارزیابی دقیق عملکرد مدیریت پژوهشگاه میراث فرهنگی و شوراهای فنی استان‌ها و ارائه برنامه جهت ارتقای عملکرد و بهبود وضعیت آنها 13 - بروزرسانی و اعلام عمومی بانک اطلاعاتی موزه‌ها، خانه‌های قدیمی، املاک و مستغلات تحت تملک وزارتخانه، پیمانکاران همکار وزارتخانه و شفاف‌سازی وضعیت مالی و اداری، مدیریتی و منابع انسانی پایگاه‌های جهانی، ملی و استانی 14 - تهیه فهرست شرکت‌های مرمتی و اعضای آن بر اساس درجه‌بندی احصا شده و ارائه کارنامه کاری و جلوگیری از تأیید بدون ضابطه صلاحیت این شرکت‌ها و افراد فعال در این حوزه 15 - مقابله با قاچاق میراث ‌فرهنگی و دارایی‌ موزه‌ها 16 - مقابله با تخریب میراث ‌فرهنگی در جریان انجام پروژه‌های عمرانی 17 - تدوین لوایح قانونی یا دستورالعمل‌های مرتبط با تعیین صلاحیت‌ها و وظایف قانونی افراد مشمول بند 13 18 - تدوین و ابلاغ حریم بافت‌های تاریخی - فرهنگی شهرها و تلاش حداکثری برای حفظ بافت‌های ارزشمند با رعایت حقوق مکتسبه شهروندان و تهیه آئین‌نامه چگونگی مقابله با تخریب میراث ‌فرهنگی در جریان انجام پروژه‌های عمرانی 19 - تدوین نظام برنامه محور در بودجه وزارتخانه و نظارت بر نحوه هزینه کرد در حوزه‌های میراث‌ فرهنگی ( مرمتی )، احیا و...، صنایع‌دستی و گردشگری با اخذ گزارش پیشرفت فیزیکی 20 - بررسی و آسیب‌شناسی وضعیت واگذاری‌های انجام ‌شده و امکان‌سنجی واگذاری برخی از فعالیت‌های نظارتی، تصدی‌گری و حفاظتی به سازمان‌های مردم‌نهاد، بخش‌های واقعی خصوصی و ذی‌نفعان این حوزه مطابق با احکام برنامه ششم با اولویت قرار دادن حفظ میراث‌ فرهنگی  21 - اقدام مؤثر در زمینه واگذاری بنگاه‌ها و اموال دولتی به بخش خصوصی

با تشکیل وزارتخانه، نماینده‌ای از دولت پاسخگوی حوزه گردشگری خواهد بود

مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره گروه هتل‌های کوثر در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار هتل‌نیوز ضمن تبریک به رئیس‌جمهور، اعضای هیات دولت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و جناب آقای "علی‌اصغر مونسان" در پی انتخاب نخستین وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران به تشریح مهمترین خواسته‌ها، مشکلات و موانع فعالان صنعت هتلداری در کشور پرداخت. "علی‌عباس کمری" در ابتدای این مصاحبه با اشاره به اینکه در بیان خواسته‌ها بایستی شرایط زمانی و مکانی حال حاضر کشور را در نظر بگیریم و انتظارت معقول و امکان‌پذیری از دولت و وزیر جدید گردشگری داشته باشیم، اظهار داشت: آنچه که در حوزه صنعت گردشگری کشورهای سراسر دنیا از همسایگانی نظیر ترکیه و گرجستان تا کشورهای مدرن و پیشرفته‌ای مانند اسپانیا و فرانسه وجود دارد را می‌توان با قوانین و مقررات موجود در کشور انطباق داد و اجرایی کرد. مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره گروه هتل‌های کوثر، ابراز داشت: ارائه تسهیلات لازم برای گردشگران داخلی و خارجی یکی از مهمترین خواسته‌های فعالان صنعت گردشگری و هتلداری از دولت است زیرا تاسیسات گردشگری از جمله هتل‌ها به تنهایی قادر به انجام تمامی امور نیستند. "علی‌عباس کمری" معافیت از پرداخت مالیات، کاهش هزینه‌هایی مانند آب و برق و ارائه وام‌های بلاعوض را دیگر خواسته‌های امکان‌پذیر و شدنی، معرفی کرد و گفت: ارائه این تسهیلات منجر به ایجاد انگیزه و افزایش مسئولیت‌پذیری فعالان این حوزه می‌شود. وی تصریح کرد: متاسفانه نه تنها این تسهیلات وجود ندارد بلکه در این شرایط بحرانی که درآمدها کاهش پیدا کرده، هزینه‌های اضافی نیز به هتلداران تحمیل می‌شود. این در حالیست که در تمامی دنیا در حالت عادی و نرمال نیز تسهیلات فوق‌العاده‌ای وجود دارد. "کمری" تبدیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به وزارتخانه را از جنبه‌های مختلف قابل بررسی دانست و گفت: اگر تشکیل این وزارتخانه با مطالعه صورت گرفته است پس کارها و امور نیز بایستی به صورت علمی همراه با تحقیق و پژوهش به پیش رانده شود. وی افزود: تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از این جهت که نماینده‌ای از دولت پاسخگوی حوزه گردشگری خواهد بود و مجلس شورای اسلامی می‌تواند با استفاده از ابزار نظارتی، عملکرد این وزارتخانه را مورد بررسی قرار دهد، مثبت و حرکتی رو به جلو است. مدیرعامل گروه هتل‌های کوثر ادامه داد: البته باید این نکته را در نظر داشته باشیم که صنعت گردشگری ایران دچار مشکلات بسیار زیادی است که از آن جمله می‌توان به عدم وجود زیرساخت‌ مناسب در بخش‌های مختلف مانند حمل و نقل زمینی، ریلی و هوایی، اشاره کرد. این فعال صنعت گردشگری و هتلداری، ورود دستگاه‌ها و افراد غیرمرتبط و بدون تخصص به حوزه هتلداری را یکی دیگر از مشکلات موجود دانست و گفت: سازمان‌ها و نهادهای دولتی مختلف با ایجاد مراکز اقامتی تحت عناوینی مانند زائرسرا، خانه معلم، مهمانسرا و ... مشکلات زیادی را برای هتلداران به وجود آورده‌اند و از سوی دیگر افرادی نیز صرفا به دلیل بهره‌مندی از سرمایه و نقدینگی و با تصور درآمدزا بودن هتلداری، اقدام به ساخت هتل در مناطق مختلف کشور نموده‌اند. وی افزود: صنعت گردشگری و هتلداری دارای اصول، الزامات و قوانین مشخص و مدون در سراسر دنیاست که اگر حمایت و اجرا نشود، کل صنعت دچار مشکل خواهد شد. مدیرعامل گروه هتل‌های کوثر، آینده صنعت گردشگری در ایران را در صورت ادامه وضعیت فعلی، نامطلوب ارزیابی کرد و گفت: اگر وزارتخانه‌ای منسجم داشته باشیم، قطعا می‌توان تمامی امور را ساماندهی کرد و از طریق این ساماندهی، رونق اقتصادی، درآمدزایی و اشتغال‌زایی در کشور را به ارمغان آورد. به گفته وی، گردشگری ایران با وجود جاذبه‌های مختلف تاریخی، طبیعی، فرهنگی، بکر و دست نخورده در مناطق مختلف، جزو 10 کشور اول دنیاست و نیاز است تا دولت با تلاش ویژه در راستای رفع مشکلات گام بردارد. مدیرعامل گروه هتل‌های کوثر در پایان "علی‌اصغر مونسان" را بهترین گزینه فعلی برای تصدی پست وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، معرفی کرد و گفت: ایشان در طول مدت فعالیت در راس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، تمامی تلاش خود را در راستای رونق و توسعه گردشگری کشور به کار گرفته است و امیدواریم در ادامه نیز با توجه ویژه به بخش خصوصی و استفاده از تجربیات نهادهای دولتی در این مسیر، موفق باشد.

در هتل بوتیک بر داشته‌های فرهنگی سرمایه‌گذاری می‌شود

به گزارش هتل‌نیوز ، مدیر اجرایی و بهره‌برداری هتل بوتیک نظامیه تهران وقوع تحریم‌های اقتصادی را عاملی برای تغییر نگرش سرمایه‌گذاران از صادرات و واردات به سرمایه‌گذاری داخلی، معرفی کرد و اظهار داشت: سرمایه‌گذاری روی ظرفیت‌های داخلی جامعه می‌تواند کارآمد و درآمدزا باشد. "امیدرضا کاظمی" با اشاره به سابقه فعالیت بوتیک هتل‌ها در اروپا و آمریکا، ابراز داشت: معاشرت جامعه فرهیخته ایرانی با غرب باعث شده تا این شکل از سرمایه‌گذاری در ایران نیز آغاز شود. "کاظمی" گفت: ایجاد بوتیک‌ها در دهه 40 شمسی در استان اصفهان، آغاز و البته در دوره‌هایی نیز با محدودیت مواجه شد ولیکن طی 10 سال گذشته با توجه دولت، دوباره افزایش یافته است. دولت با در اختیار گذاشتن بناهای تاریخی به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به منظور ایجاد هتل بوتیک‌ها، تحول بزرگی را به وجود آورده که نمونه بارز آن در شهرهای کاشان و یزد بوده است. وی در خصوص هتل بوتیک نظامیه تهران نیز گفت: توجه به گذشته و فرهنگ کشورمان، گرایش به آنچه بودیم و می‌توانیم باشیم را به دنبال خواهد داشت. در این نوع سرمایه‌گذاری بر داشته‌های فرهنگی سرمایه‌گذاری می‌شود و نگاه دورن‌زایی به برون‌زایی منجر می‌شود. "امیدرضا کاظمی" میهمان‌نوازی را یکی از شاخصه‌های فرهنگ ایرانی دانست و ادامه داد: در هتل بوتیک نظامیه نیز قصد داریم تا میهمان‌نوازی را به عنوان یکی از شاخصه‌های فرهنگ ایرانی به گردشگران خارجی نشان دهیم. وی تصریح کرد: میهمان‌نوازی عنصری مغفول در حوزه گردشگری ایران است و این در شرایطی است که می‌تواند به عنوان یک برند ایرانی به سایر کشورها عرضه شود تا ما را با آن یاد کنند. این فعال صنعت گردشگری و هتلداری در ادامه یکی از مشکلات حوزه گردشگری را ضعف نیروی انسانی و همچنین ضعف در نخبه‌پروری دانست و گفت: بسیاری باور ندارند که می‌توان از تبدیل کار آماتور به حرفه‌ای، ثروت کسب کرد. گردشگران خارجی با سفر به ایران و حضور در مراکز اقامتی مانند هتل بوتیک نظامیه، اصالت فرهنگی را به عنوان سوغات به کشور خود می‌برند. وی در پایان گفت: به اینکه رسیده‌ایم که می‌توان با میهمان‌نوازی پول و ثروت کسب کرد زیرا اگر گردشگری رونق بگیرد، ثروت تولید می‌شود و در نهایت آبادانی رخ می‌دهد.